» Recenzje » TV Ciał0

TV Ciał0


wersja do druku

Nola niebieska od telewizorów

Redakcja: lemon

TV Ciał0
Rozpoczęta w 2006 roku Uczta Wyobraźni to wydawniczy fenomen oraz koszmar dla kolekcjonerów. Wydawnictwo MAG od niemal ośmiu lat prezentuje w niej książki często wymykające się prostym klasyfikacjom i budzące rozmaite reakcje. Lubujący się w przełamywaniu formy i literackich eksperymentach Jeff Noon zdaje się doskonale do niej pasować.

Nola Blue to gwiazda muzyki pop, produkt stworzony dla mas – ukształtowana przez skalpel chirurga i behawioralne treningi swojego promotora. Ma drogi samochód i wspaniały apartament, jest piękna, sławna i pożądana. W niezbyt odległej przyszłości przedstawionej przez Noona, podobnie jak i w naszych czasach, sława to stan tymczasowy dla gwiazdek pokroju Noli. Rankingi popularności są nieubłagane, a "nikt nie kocha tych, co na dnie". Okazuje się jednak, że los nie pozwoli ludziom zapomnieć o pannie Blue. A tajemniczy fioletowy siniak odmieni nie tylko ją.

TV Ciał0 to powieść, której głównym wyróżnikiem jest styl. Jeff Noon nie eksperymentuje z narracją ani chronologią, lecz intensywnie bawi się językiem, stawiając na zwięzłość i poetyckość. Proza miesza się z liryką, a nawet w nią przechodzi. Opisy tworzone przez Noona składają się z migawek, a resztę obrazu uzupełnia czytelnik. Autor stara się upchnąć maksimum treści w jak najmniejszej liczbie słów. Nie da się tu uniknąć porównań z podlegającym podobnym prawom przekazem telewizyjnym. Miejscami napotkać można także krótkie przerywniki pisane w formie przypominającej język programowania – dla większości trudne w interpretacji i dlatego należy je oceniać bardziej pod kątem formy niż przekazu. Zdecydowanie lepiej wypadają fragmenty czysto poetyckie. Za przykład niech posłuży ten:

Drodzy widzowie,
Spotkaliśmy się po obu stronach szyby,
Żeby kipieć, oczyszczać się i łączyć nasze dusze.
Zlizywać szum z ekranu,
Wypalać oczy olśnieniem.
Co dzień, co noc, cała dobę, siedem dni w tygodniu,
Tydzień za tygodniem,
Całe życie.
Będziemy ściągać i wysyłać,
Z radością topiąc się
W elektrycznej krynicy,
Stworzonej z blasku
Trucizny i podłego trunku
Może się do nas przyłączysz?

Powyższy fragment całkiem dobrze oddaje atmosferę TV Ciał0. Zobrazowany przez Noona wycinek świata charakteryzuje dychotomia pomiędzy krainą błyskających fleszy, a szarą egzystencją telewizyjnych odbiorców. Centralny punkt miast stanowią Kopuły Rozkoszy, swoista odmiana reality show. Są to budowle wykonane ze specjalnego materiału, mającego ponoć odbierać uczucia i myśli zamkniętych w nich "wybrańców". Wejście jest dobrowolne, lecz zazwyczaj kończy się poważną zapaścią lub obłędem, a publika tylko na to czeka. Tworzą się nawet specjalne obozy wyrzutków koczujących przy Kopułach. W całej powieści nie napotykamy postaci, której życie w jakiś sposób nie koncentrowałoby się wokół telewizji.

Mieszane odczucia budzi za to kreacja postaci. Zarówno Nola, jak i George – jej menadżer – oraz jego zamknięta w Kopule córka Melissa są na swój sposób ciekawi: każde snuje własną opowieść i uzupełnia wizję autora, ukazując kolejne oblicza medialnego zniewolenia. Można jednak odnieść wrażenie, że to tylko narzędzia w rękach Noona, stworzone według prostych schematów: Nola zaczyna dostrzegać, że świat wokół nie jest tak idealny, jakim się zdawał, George to kolejny bogacz chełpiący się karierą od pucybuta do milionera, a Melissa jest zaniedbanym przez niego dorosłym już dzieckiem. Chociaż jej kreację usprawiedliwiać może to, że dziewczyna sama w sobie jest bezwolnym wytworem medialnego świata. Także na drugim planie próżno szukać postaci stojącej w opozycji do mas, a to sprawia, że jest to przyszłość pozbawiona wszelkiej nadziei.

Mimo powyższych wątpliwości, na tle bardziej skonwencjonalizowanej fantastyki TV Ciał0 jest książką znacząco się wyróżniającą. Na pewno zyska wielbicieli wśród czytelników nie obawiających się zboczyć z utartych szlaków. Eksperymenty językowe, intensywny flirt z liryką oraz pesymistyczna i przekonująca wizja sprawiają, że powieść Jeffa Noona zapada głęboko w pamięć. Przedstawiona przez niego Anglia jest może i skrajną ekstrapolacją dzisiejszych trendów, pozwala jednak spojrzeć krytycznie na zjawiska typu Warsaw Shore, jak również techniczną pogoń za wielkością ekranów i realizmem obrazu.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
8.0
Ocena recenzenta
6.38
Ocena użytkowników
Średnia z 4 głosów
-
Twoja ocena
Mają na liście życzeń: 0
Mają w kolekcji: 4
Obecnie czytają: 0

Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: TV Ciał0 (Channel Sk1n)
Autor: Jeff Noon
Tłumaczenie: Wojciech Próchniewicz
Wydawca: MAG
Data wydania: 15 stycznia 2014
Liczba stron: 208
Oprawa: twarda
Format: 135 x 202 mm
Seria wydawnicza: Uczta Wyobraźni
ISBN-13: 978-83-7480-411-0
Cena: 37 zł



Czytaj również

TV Ciał0
Telewizja schizowizja
- recenzja
Wurt
W tym szaleństwie jest metoda
- recenzja

Komentarze


Jeszcze nikt nie dodał komentarza.

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.