Nowi Guslarczycy - Kir Bułyczow

Opowiadania, których akcja toczy się w fikcyjnym mieście Wielki Guslar położonym nad rzeką Gus w gubernii Wołodzkiej, jak wynika z bibliografii dołączonej do tej książki, pisane były przez znakomitego pisarza rosyjskiego, Kira Bułyczowa na przestrzeni 33 lat od 1970r. do 2003r. Wielki Guslar ma być podobno karykaturalną kopią peryferyjnego miasteczka Wielkij Ustiug, zaś nazwiska bohaterów zaczerpnięte zostały z autentycznej książki adresowej z 1907r. Pomysł na ten cykl polegał na zderzeniu sowieckiej codzienności i mentalności z czynnikiem niesamowitym, który sprowadzał się do trzech elementów: niezwykłych wynalazków profesora Lwa Christoforowicza Minca, wiecznego, zasłużonego kandydata do nagrody Nobla, zamieszkałego przy ul. Puszkina nr 16; świata legend staroruskich, które mają mieć więcej w sobie pierwiastka naukowego, niż się wydaje; a także spotkania z przybyszami z Kosmosu - z wszystkimi mniej lub bardziej zabawnymi konsekwencjami takiego zestawienia. Niemniej skończyć się miał Związek Radziecki i kolejny tom opowiadań dostępnych na rynku pod tytułem Nowi Guslarczycy - jak wynika z zapewnień wydawcy na świetnej zresztą okładce - dotyczyć miał przemian zachodzących w Rosji z rekieterami, mafią i korupcją oraz z kosmitami.

Ale tak nie jest do końca. Na zbiór ten składają się bowiem zarówno opowiadania starsze, nieznane dotąd polskiemu czytelnikowi, jak i faktycznie nowsze. Z tymi samymi sympatycznymi bohaterami co zawsze, a więc oprócz profesora Minca, z emerytem Korneliuszem Iwanowiczem Udałowem, byłym szefem kombinatu budowlanego i znakomitością na skalę galaktyczną, obrońcą pokoju i przyjaźni między mieszkańcami wszystkich światów; z zasłużonym emerytem Nikołajem Łożkinem, człowiekiem kłótliwym i bojownikiem o prawdę, miłośnikiem (wraz z żoną) skutecznych form komunikacji międzyludzkiej zwanych donosem; zaopatrzeniowcem prowizorem Nikitą Sawiczem; Aleksandrem Grubinem, sąsiadem mieszkającym niżej, człowiekiem o skomplikowanym życiorysie oraz Miszą Stendalem, siwowłosym korespondentem młodzieżowym gazety "Sztandar Guslaru".

Zbiór obejmuje łącznie dwadzieścia dwa opowiadania. Wśród nich są oczywiście i lepsze, i gorsze ; wyróżnić wśród nich w szczególności należy Zrozum bliźniego swego traktujące niespodziewanych skutkach dosłownego zaaplikowania uczestnikom meczu piłkarskiego zasad fair-play, Drugie dno baśni opisujące dokonywanie sowieckich odkryć archeologicznych i nowych kierunków nauki w tym zakresie, także Dziewczynkę z konewką opowiadające w jaki sposób dokonywane są zamówienia publiczne przez władze miejskie Wielkie Guslaru i jakie są tego skutki. Zwrócić należy uwagę również na Goryla w kewlarze kiedy to bohaterowie przemieniają się eko-terrorystów i Charyzmę opisujące proces kreowania polityka w Nowej Rosji. Nie można w tej recenzji szczegółowo omawiać fabuł poszczególnych opowiadań, bowiem pozbawiałoby ewentualnych czytelników całej frajdy, jakie daje ich lektura.

Każde z opisanych wyżej utworów stanowi samodzielną całość, rozgrywają się one w klimacie typowym dla opowiadań guslarskich, a więc wielkiej sympatii w ogólności dla ludzkości, w szczególności dla stałych bohaterów Bułyczowa, gdzie czarne charaktery zawsze przegrywają (no może prawie zawsze). Są one zabawne i zwykle kończą się morałem, chociaż zdarza się też, że autor wyjątkowo umieszcza go już na samym początku. Po lekturze ma się jednak wrażenie, że niektóre żarty nie zostały należycie przełożone z języka rosyjskiego, albo też książki nie uzupełniono o stosowne przypisy.

Niemniej podsumowując, książkę można tylko polecić. Kto bowiem zapoznał się chociaż z jednym opowiadaniem guslarskim, to albo stwierdził, że taki typ humoru go nie interesuje i więcej żadnego z nich już nigdy nie przeczyta, zaś w odmiennym przypadku – przeczyta wszystkie inne bez dodatkowych zachęt. I mimo tego, że Igor Możejko niestety więcej już takich opowiadań nie napisze, to bibliografia na końcu książki wskazuje, że nie wszystkie dotąd przetłumaczono na język polski. Pozostaje mieć nadzieję, że wydawca po nie sięgnie, a więc nie będzie to ostatnia odsłona twórczości tego autora. Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę