» Recenzje » Cykl Przysięgi i honor – Mercedes Lackey

Cykl Przysięgi i honor – Mercedes Lackey


wersja do druku

Heroic fantasy w babskim wydaniu

Redakcja: Tomasz 'earl' Koziełło

Cykl Przysięgi i honor – Mercedes Lackey
Wojowniczka i czarodziejka – związane przez boginię więzami silniejszymi niż przyjaźń, miłość czy dziedzictwo krwi. Pochodzą z różnych klas społecznych i kultur. Wydawałoby się, że dzieli je wszystko, jednak to właśnie te kobiety zostały wybrane, by stać się narzędziem przeznaczenia. Razem z wilkopodobnym kyree Warrlem tworzą trio godne niejednej pieśni o bohaterach...

____________________________



Dylogia Przysięgi i honor (Związane przysięgą oraz Krzywoprzysięzcy) to kolejne części wielotomowej serii autorstwa Mercedes Lackey, rozgrywającej się w universum Velgarth. Obie pozycje po raz pierwszy wydano w latach 1988 i 1989. W Polsce ukazały się w 1999 roku nakładem wydawnictwa Zysk i S-ka.

Cykl Przysięgi i honor opisuje wydarzenia chronologicznie poprzedzające trylogię Heroldów z Valdemaru oraz powieść Prawo Miecza, której są bezpośrednim prequelem. Jednak mimo istniejących powiązań z innymi książkami o królestwie Valdemaru trzeba zaznaczyć, że znajomość pozostałych powieści cyklu nie jest konieczna do zrozumienia dylogii, gdyż Związane przysięgą i Krzywoprzysięzcy stanowią odrębną całość, skupioną całkowicie na losach dwóch protagonistek: Tarmy i Kethry. Tarma jest wojowniczką-kapłanką ludu Shin’ain, zwaną Kal’enedral, czyli Zaprzysiężoną Mieczowi. Z woli bogini swego ludu stała się jej wysłanniczką i narzędziem, wymierzającym sprawiedliwość w jej imieniu. Nieodłącznym towarzyszem i pomocnikiem Tarmy jest Warrl, magiczne stworzenie z wyglądu przypominające wilka, lecz inteligencją nie ustępujące człowiekowi. Natomiast Kethry to czarodziejka należąca do Białych Wiatrów – szkoły magów wykorzystującej nadnaturalne moce w służbie potrzebującym. Kethry jest także posiadaczką niezwykłego miecza – Potrzeby, służącego wyłącznie kobietom i obdarzonego duszą oręża, który zmusza swoje właścicielki do niesienia pomocy każdej napotkanej kobiecie znajdującej się w niebezpieczeństwie.

Książka Związane przysięgą rozpoczyna się w momencie, gdy obie kobiety wspólnie podróżują w kierunku równin Dorisza, siedziby klanów nomadów Shin’ain. Przed bohaterkami stoi trudne zadanie, powierzone im przez boginię Gwiaździstooką – mają odbudować klan Tarmy, wymordowany przez bandę rabusiów. Jest to główny cel wszystkich działań obu protagonistek, które nie tylko muszą przekonać do tego przedsięwzięcia inne klany, ale także znaleźć sposób na zdobycie dobrego imienia i sławy, aby przyciągnąć do siebie wartościowych ludzi oraz pozyskać fundusze na utrzymanie klanu w początkowym okresie, nim stanie się w pełni samowystarczalny. Natomiast Krzywoprzysięzcy, drugi tom cyklu – zaczyna się kilka lat po wydarzeniach opisywanych w Związanych przysięgą. Tarma i Kethry wyraźnie się "dotarły", rozumieją się bez słów i dobrze im we własnym towarzystwie. Po wielu trudach zdobyły reputację jako "wolni strzelcy" i postanowiły dołączyć do oddziału najemników zwanych Słonecznymi Jastrzębiami Idry, który zagwarantuje im stałe zatrudnienie i możliwość szybszego zdobycia funduszy na odbudowę klanu. Książka podzielona została na dwie części. Pierwszą z nich stanowi opis kampanii wojennej, w której biorą udział Słoneczne Jastrzębie, druga natomiast to historia poszukiwań zaginionej kapitan, której śladem wyruszyły Tarma i Kethry.

Związane przysięgą to zbiór przeredagowanych i uzupełnionych opowiadań, tym razem wydanych jako powieść. Nawet nieświadomy tego faktu czytelnik szybko zauważy, że tom składa się z luźno powiązanych ze sobą historii, zamykających się w jednym lub dwóch rozdziałach. Jedna z nich opisuje, w jaki sposób do drużyny przyłączył się Warrl, kolejna odsłania przed czytelnikiem fragment przeszłości Kethry, zaś jeszcze inna pokazuje jak doszło do tego, że bohaterki zdecydowały się zostać najemniczkami. Najważniejsze są jednak dwa opowiadania, prezentujące starcie kobiet z wyjątkowo lubieżnym demonem, które stało się ich pierwszym krokiem na drodze ku wypełnieniu powierzonego im przez Gwaździstooką zadania.

Warto zaznaczyć, że oba tomy cyklu Przysięgi i honor klasyfikowane są jako przedstawiciele gatunku heroic fantasy. Można to zauważyć szczególnie podczas starć zbrojnych, kiedy to trio głównych bohaterów, posługując się mieczem i magią (a także zębami), mężnie stawia czoła licznym przeciwnościom i walczy z całą masą wrogów, nim uda im się choć trochę przybliżyć do wykonania swojego głównego zadania. Jednak nie należy tego elementu fabuły traktować jako wady, czytelnik bowiem, sięgając po tego typu lekturę, musi się liczyć z pewnymi konwencjonalnymi rozwiązaniami właściwymi dla tego gatunku. Cykl pełen jest licznych zwrotów akcji, pościgów, spisków oraz pojedynków, więc chociaż historia bywa chwilami aż nazbyt przewidywalna, nie jest to jednak regułą, a wiele wprowadzonych przez autorkę rozwiązań komplikuje, wydawałoby się, oczywistą sytuację.

Łatwo zauważyć, że postacie wykreowane na kartach obu książek także utrzymane są w konwencji heroic fantasy. Drużyna protagonistów złożona jest ze znanych wszystkim postaci, tyle, że w ciut innym wydaniu. Jest wojownik – czyli Tarma, mag – Kethry, a także błazen-pomocnik, którego rolę pełni Warrl. Autorka tworząc bohaterów pierwszoplanowych wyszła od schematu, jednak umiejętnie rozbudowała go, tworząc unikalne i interesujące charaktery. Postępowanie Tarmy i Kethry ma stabilne podwaliny w ich przeszłości, kulturze w jakiej się wychowały oraz wyznawanej ideologii. Lackey postarała się pokazać różne strony ich osobowości – bohaterki są silne i twarde, jednak nie są żelaznymi dziewicami bez skazy. Mają swoje lęki i słabości, a czytelnik będzie miał możliwość zaobserwowania ich reakcji zarówno w chwilach smutku i grozy, jak i w rzadkich momentach radości i odprężenia w towarzystwie wąskiego grona przyjaciół. Majstersztyk stanowi także Warrl, którego zwierzęcy wygląd kontrastuje z bogatym, zaskakującym wnętrzem – jest w nim trochę filozofa, trochę cynika, a trochę ironicznego obserwatora i krytyka wydarzeń. Jego interakcje z pozostałymi postaciami są źródłem kilku zabawnych sytuacji, wprowadzają też pewną swobodę, kiedy atmosfera książki staje się zbyt ciężka.

Pisząc o głównych bohaterach należy wspomnieć o jednym, wyraźnym i momentami bardzo irytującym niedopatrzeniu. Przeprowadzając redakcję pierwszego tomu kompletnie zapomniano, że w powieści niepotrzebne są ciągłe prezentacje postaci. Zbędne jest ustawiczne opisywanie wyglądu bohaterek, ich przeszłości, celów i motywacji. Na szczęście w Krzywoprzysięzcach, chociaż nadal obecne, powtórzenia nie zdarzają się już tak często, dzięki czemu nie są tak zauważalne i mniej drażnią.

W recenzji dylogii nie sposób pominąć dużej ilości bohaterów pobocznych. Strony powieści zaludniają nomadzi Shin'a'in, najemnicy, handlarze, mieszczanie, szlachta, członkowie dworu królewskiego i pałacowej gwardii, a także pospolici bandyci i rabusie. Przeważnie są to postacie epizodyczne, których drogi krzyżują się z drogami najemniczek na pewnym etapie historii, a później – tak jak w życiu bywa – rozchodzą na zawsze. W większości owe osoby portretowane są w kilku słowach lub zdaniach, tworząc jedynie tło dla protagonistek serii. Jest jednak kilku bohaterów kluczowych dla fabuły, których obecność, czasami bardzo krótka, posiada decydujący wpływ na wydarzenia. Mają oni bardziej rozbudowane i pogłębione charakterystyki, nadano im też pewien rys indywidualności, dzięki czemu nie są to kalki identycznych postaci, czy też gama kilku określonych, wciąż powielanych typów. Na uwagę zasługują z pewnością dwa główne "czarne charaktery" dylogii: lubieżny i perwersyjny, lecz jakże fascynujący demon Thalhkarsh z pierwszego tomu, a także Char – opętany żądzą władzy, okrutny tyran, który przy kieliszku wina potrafił narzekać na swoją samotność i brak zrozumienia. Bardzo ciekawą postacią jest także Idra – silna i charyzmatyczna kobieta, genialny strateg i rozważny dowódca, dbająca o podkomendnych jak o własne dzieci. Pewne cechy jej charakteru zauważyć można w postaci Kerowyn – bohaterki Prawa Miecza, jednej z późniejszych powieści ze świata Velgarth.

Z pewnością na uwagę zasługuje również świat przedstawiony obu książek. Wbrew pozorom nie jest on chaotyczny ani pokawałkowany. Bohaterki w swej podróży odwiedziły wiele miejsc, którym autorka poświęciła naprawdę dużo uwagi – opisywała nie tylko ich wygląd, lecz starała się także oddać atmosferę, nie szczędząc przy tym drobnych, urealniających opis, spostrzeżeń. Wiarygodność tego świata wynika właśnie z dbałości o opisywane szczegóły, pozwalających czytelnikowi lepiej wczuć się w opisaną rzeczywistość. Przykładem może być opis stworzeń zamieszkujących Las Pelagirski – teren wypaczony przez magię, deformującą wszystkie żywe organizmy – czy też przedstawienie równin Dorisza, zaskakujące barwnością i ilością charakterystycznych szczegółów oddających różnorodność kolorów i zapachów, a także ulotne piękno i zmienny charakter rodzinnych stron Tarmy. Takie samo przywiązanie do detali można zauważyć w zamieszczonym na końcu Krzywoprzysięzców dodatku. Autorka umieściła tam słowniczek terminów w języku Shin’a’in, a także zbiór pieśni i wierszy opisujących bohaterskie czyny obu kobiet z punktu widzenia wędrownych bardów oraz zwyczajnych ludzi, którzy byli mimowolnymi świadkami lub uczestnikami opisywanych wydarzeń.

Warto zwrócić uwagę na znaczenie tytułów obu powieści. Podobnie jak w wielu innych pozycjach z uniwersum Velgarth, również i w tym przypadku Mercedes Lackey wprowadziła element umoralniający. Jak sugerują tytuły obu tomów, bardzo duży nacisk położony jest na wagę złożonych przysiąg i podjętych zobowiązań, a także odpowiedzialność związaną z ich dotrzymaniem lub złamaniem. Dotyczy to zarówno ślubów złożonych przez Tarmę jako Kal'enedral bogini Shin'a'in, przysięgi łączącej Tarmę i Kethry, zobowiązań dowódcy wobec podkomendnych jak również władcy wobec swojego ludu. Niech nikt nie odniesie błędnego wrażenia, że cykl Przysięgi i honor to wyłącznie moralizowanie – nic bardziej mylnego. W porównaniu chociażby z tomami o Heroldach z Valdemaru, ta seria jest wyjątkowo mało nachalna w tym zakresie. Jej przesłanie jest dobrze wplecione w historię i uzasadnione fabularnie – a to duży postęp w porównaniu do wcześniejszych książek tej autorki.

Cykl Przysięgi i honor to całkiem przyzwoite czytadło, które poleciłabym jednak głównie kobietom. Niewiele pozycji Mercedes Lackey jest tak uniwersalnych jak te, jednak nie da się nie zauważyć, że zostały napisane przez kobietę, bohaterkami są kobiety ratujące z opresji inne kobiety, a czarnymi charakterami są przeważnie osobniki płci męskiej (niekoniecznie ludzie). Nie każdemu czytelnikowi przypadnie to do gustu, jednak jeśli nie stanowi to dla niego problemu, lekturę powinien uznać za przyjemną. Poza naprawdę drobnymi niedociągnięciami, opisywany cykl ma wszystko, co powinno mieć każde prawdziwe heroic fantasy: prawych i mężnych protagonistów, wyrazistych oponentów, ciekawe pojedynki i wartką akcję, która momentami potrafi zaskoczyć.

Tytuł: "Związane przysięgą" (The Oathbound, 1988)
Cykl: "Przysięgi i honor"
Tom: 1
Autor: Mercedes Lackey
Tłumaczenie: Katarzyna Krawczyk
Wydawca: Zysk i S-ka
Miejsce wydania: Poznań
Data wydania: 1999
Liczba stron: 280
ISBN: 83-7150-521-3
Oprawa: miękka
Wymiary: 115 x 183 mm
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
7.0
Ocena recenzenta
6.17
Ocena użytkowników
Średnia z 3 głosów
-
Twoja ocena
Mają na liście życzeń: 0
Mają w kolekcji: 1
Obecnie czytają: 0

Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: Krzywoprzysięzcy (Oathbreakers)
Cykl: Przysięgi i honor
Tom: 2
Autor: Mercedes Lackey
Tłumaczenie: Katarzyna Krawczyk
Wydawca: Zysk i S-ka
Data wydania: 1999
Liczba stron: 272
Oprawa: miękka
Format: 115x183 mm
ISBN-10: 83-7150-522-1
Cena: 25 zł

Komentarze


~Leteney

Użytkownik niezarejestrowany
   
Ocena:
0
Zamierzasz też może recenzować trylogię "Ostatni Mag Heroldów" ? I jeśli chcę przeczytać wszystkie książki Lackey to mogłabyś mi proszę podać porządek w jakim powinienem to zrobić ?
03-07-2013 23:24
Aszhe
   
Ocena:
0
Tu masz link gdzie jest cała chronologia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Merce des_Lackey#Trylogia_.22Wojen_mag.C3. B3w.22

Może Zysk jeśli ma jeszcze prawa do serii pójdzie śladami Rebisa(chociażby "Czarna kompania") i wznowi ten cykl a także wyda niepublikowane dotąd tomy.
Już raz mnie to wydawnictwo zaskoczyło wydając ostatni tom cyklu Davida Brina po ładnych kilku latach od publikacji poprzedniego tomu.
04-07-2013 09:57
yukiyuki
   
Ocena:
0
Będę na pewno opisywała serię o Vanyelu :-) Teraz jestem w trakcie pisania recenzji trylogii "Wojen Magów". Trochę nie po kolei, ale mam nadzieję, że wszyscy mi wybaczą.

Link podany przez Aszhe jest jak najbardziej prawidłowy - ostatnią trylogią z tego universum jest chyba seria "Darian's Tale"...
04-07-2013 10:42
Melanto
   
Ocena:
0
Bardzo chciałabym wznowienia cyklu, bo kilka książek pozyczyłam i nie wróciły już do mnie. Między innymi recenzowane pozycje.
Mimo wszystkich braków, jakie zostały wymienione powyżej, i jeszcze kilku innych, lubię ksiązki Lackey i cieszę się, że mogę poczytac ich recenzje.
04-07-2013 18:13
yukiyuki
   
Ocena:
0
Ja zdobyłam kilka pozycji wydanych w oryginałach. Gdyby wznowiono cykl, to byłaby szansa na polskie tłumaczenia tych tytułów, które w Polsce sie nigdy nie ukazały. A jest ich naprawdę dużo.
04-07-2013 18:43

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.